14 Δεκ 2008

Νταήδες με στολή

Συνεχίζοντας την τακτική των δημοσιεύσεων μου αυτής της εβδομάδας αντιγράφω το πολύ ενδιαφέρον άρθρο του Αχιλλέα Φακατσέλη από τη σημερινή Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία με θέμα την αστυνομική βία στη γειτονική Τουρκία. Νομίζω ότι οι συγκρίσεις με την ελληνική πραγματικότητα είναι αναπόφευκτες:

"Ανησυχητική έξαρση της αστυνομικής βίας και της αυθαιρεσίας στην Τουρκία διαπιστώνει σε πρόσφατη πολυσέλιδη έκθεσή του το διεθνές Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch - HRW) το οποίο επισημαίνει ότι η αστυνομία «διακατέχεται από το σύνδρομο του πιστολά και εμπνέεται από την κουλτούρα της ατιμωρησίας».

Τα χαρακτηριστικά αυτά, εγγενή και σε άλλες αστυνομίες δυτικών δημοκρατιών, αποτελούν κατά το HRW τις αιτίες της έξαρσης της βίας των αστυνομικών δυνάμεων, καθώς δεν είναι αποσαφηνισμένη η πολιτική βούληση της ισλαμικής κυβέρνησης για καταπολέμηση αυτής της ανησυχητικής τάσης.

Η έκθεση του HRW έρχεται να προστεθεί σε αντίστοιχα συμπεράσματα που διατυπώθηκαν σε μια άλλη έκθεση, αυτή που συντάσσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας. Κι όπως σπεύδουν να εκτιμήσουν πολλοί σχολιαστές, τα ευρήματα του HRW «θα πυροδοτήσουν νέες συζητήσεις για τη βασιμότητα του τουρκικού αιτήματος για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ενωση».

Η έκθεση, που επιγράφεται «Απροθυμία για απόδοση ευθυνών, εμπόδιο στην αντιμετώπιση της αστυνομικής βίας στην Τουρκία», ξεδιπλώνει στις 80 σελίδες της το αστυνομικό πρόβλημα στην τουρκική εκδοχή του και τεκμηριώνει 28 περιπτώσεις κατάχρησης εξουσίας και άσκησης θανατηφόρου βίας, που κυρίως αφορούν «επιθέσεις κατά διαδηλωτών και βιαιότητες κατά την προσαγωγή υπόπτων».

Η ανυπαρξία θεσμικών οργάνων ελέγχου της αστυνομικής βίας και η νομική ασάφεια για τη χρήση όπλων εκτρέφουν την αντίληψη της ατιμώρητης δράσης, όπως υπογραμμίζει η ίδια έκθεση.

Υποδείξεις στην Αγκυρα

Για τον λόγο αυτό οι συντάκτες της προχωρούν σε συγκεκριμένες υποδείξεις προς την τουρκική κυβέρνηση την οποία καλεί μάλιστα να θεσμοθετήσει ελεγκτικά όργανα και να αποσαφηνίσει το νόμο «περί αρμοδιοτήτων και καθηκόντων της αστυνομίας». Ο νόμος τροποποιήθηκε το 2007 και προβλέπει τη «χρήση όπλων κατά την αστυνόμευση» χωρίς καν τον ρητορικό -στις δυτικές δημοκρατίες- περιορισμό της ως «έσχατο μέσο αυτοπροστασίας».

Μια άλλη διαπίστωση είναι η απουσία αμερόληπτων ερευνών στις περιπτώσεις καταγγελιών αστυνομικής βίας: «Γενικά, είτε πρόκειται για καταγγελίες βασανισμών είτε για επεισόδια θανατηφόρων βιαιοτήτων, η ποινική διαδικασία προχωρά με βήμα χελώνας και συνήθως ολοκληρώνεται μετά από μήνες ή χρόνια, και ποτέ με καταδίκη των κατηγορουμένων», αναφέρει η έκθεση, η οποία θυμίζει ότι από τις αρχές του χρόνου έχουν υποβληθεί 3.339 καταγγελίες περί αστυνομικής βίας έναντι 2.854 που είχαν υποβληθεί το 2007.

Εστιάζοντας στα χαρακτηριστικότερα παραδείγματα αστυνομικής και δικαστικής αυθαιρεσίας, περιγράφεται η δολοφονία του 26χρονου Φεϊζουλάχ Ετέ, με πυροβολισμό στο στήθος, κατά τη διάρκεια εξακρίβωσης στοιχείων.

«Αθώοι» οι αστυνομικοί

Ο δράστης αστυνομικός αθωώθηκε, ενώ ο αδελφός του θύματος βρίσκεται στις φυλακές για εξύβριση δικαστηρίου, επειδή αντέδρασε οργισμένα κατά την ανάγνωση της αθωωτικής απόφασης.

Κατά τον διευθυντή του HRW Κένεθ Ροθ, στη συμπεριφορά των αστυνομικών υπερισχύει η αντίληψη της ατιμωρησίας, την οποία επιμένει να συντηρεί η τουρκική κυβέρνηση. Ιδιαίτερη αναφορά κάνει ο Ροθ στην συνάντησή του με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Τζεμίλ Τσιτσέκ, στον οποίο έθεσε το ζήτημα της αστυνομικής βίας, για να συναντήσει «σκληρή άρνηση».

Ο Τσιτσέκ απάντησε με ευθεία αναφορά σε αντίστοιχες ευρωπαϊκές περιπτώσεις αστυνομικής βίας και με το σαρκαστικό σχόλιο ότι, έτσι κι αλλιώς, τα ανθρώπινα δικαιώματα αντιμετωπίζονται παντού με περιφρόνηση."
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ - 14/12/2008